واکنش آلرژیک چیست؟

بسیاری از افراد آلرژی دارند که ممکن است علائمی مانند سرفه و عطسه ایجاد کند. واکنش آلرژیک زمانی اتفاق می افتد که سلول های سیستم ایمنی بدن یک ماده خارجی یا ماده آلرژی زا را برای سلامت بدن مضر تشخیص می دهد.

در این شرایط سیستم ایمنی  بدن بیش از حد به این مواد حساسیت زا واکنش نشان می دهد و هیستامین تولید می کند که همان ماده شیمیایی است که علائم آلرژی مانند التهاب ، عطسه و سرفه را ایجاد می کند.

واکنش های خفیف آلرژیک را معمولاً می توان با داروهای خانگی و داروهای بدون نسخه (OTC) درمان کرد. با این حال ، آلرژی های مزمن نیاز به درمان توسط یک متخصص دارند. واکنش های شدید آلرژیک در هر حال ، نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارند.1

چه عواملی باعث واکنش آلرژیک می‌شود؟

پزشکان نمی‌دانند چرا برخی از افراد دچار آلرژی می‌شوند. به نظر می‌رسد حساسیت در خانواده‌ها وجود دارد و می‌تواند ارثی باشد. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده آلرژی دارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به حساسیت هستید.

اگرچه دلایل ایجاد حساسیت مشخص نیست، اما برخی از مواد وجود دارد که معمولاً باعث واکنش آلرژیک می‌شوند.

علائم واکنش آلرژیک از خفیف تا شدید متفاوت است. این علائم اغلب به علائم سرماخوردگی شباهت دارند.

افرادی که حساسیت دارند معمولاً به یک یا چند مورد زیر حساسیت دارند:

 شوره حیوان خانگی

 نیش زنبورها یا نیش حشرات دیگر

 غذاهای خاص، از جمله آجیل یا صدف

 داروهای خاص مانند پنی سیلین یا آسپرین

 گیاهان خاص

 گرده یا کپک.2
 

علائم واکنش آلرژیک چیست؟

علائم واکنش آلرژیک از خفیف تا شدید متفاوت است. این علائم اغلب به علائم سرماخوردگی شباهت دارند. اگر برای اولین بار در معرض آلرژن قرار بگیرید، علائم شما ممکن است خفیف باشد. در صورت تماس مکرر با ماده آلرژی‌زا این علائم می‌تواند بدتر شود.

علائم واکنش آلرژیک خفیف شامل:

 کهیر (لکه‌های قرمز خارش دار روی پوست)

 خارش

 گرفتگی بینی (معروف به رینیت)

 راش

 خارش گلو

 آبریزش یا خارش چشم

راش و خارش گلو از علائم واکنش آلرژیک خفیف هستند.

علائم واکنش آلرژیک شدید شامل:

 گرفتگی شکم یا درد

 درد یا گرفتگی در قفسه سینه

 اسهال

 مشکل بلع

 سرگیجه 

 ترس یا اضطراب

 برافروختگی صورت

 حالت تهوع یا استفراغ

 تپش قلب

 تورم صورت، چشم ها یا زبان

 ضعف

 خس‌خس سینه

 مشکل در تنفس

 بیهوشی

 واکنش آلرژیک شدید و ناگهانی می‌تواند ظرف چند ثانیه پس از قرار گرفتن در معرض ماده حساسیت‌زا ایجاد شود. این نوع واکنش آنافیلاکسی نام داشته و منجر به بروز علائم تهدید کننده حیات، از جمله تورم مجاری تنفسی، عدم توانایی در تنفس و افت ناگهانی و شدید فشار خون می‌شود.

اگر این نوع واکنش آلرژیک را تجربه کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. بدون درمان، این شرایط در عرض ۱۵ دقیقه منجر به مرگ می‌شود.2
 

تشخیص واکنش آلرژیک

رایج‌ترین انواع آزمایش‌های آلرژی عبارتند از:

آزمایشات پوستی

Challenge test

آزمایش خون

در آزمایش پوستی مقدار کمی از آلرژن مشکوک به پوست تزریق می‌شود، سپس منتظر می‌مانند تا مشخص شود آیا واکنشی اتفاق می‌افتد یا خیر. علاوه بر تزریق ممکن است ماده آلرژی‌زا روی پوست به صورت پچ پوستی قرار داده شود.

آزمایش‌های پوستی بیشتر برای تشخیص موارد زیر به کار می‌روند:

آلرژی‌های غذایی (مانند صدف و یا بادام زمینی)

گرده، حساسیت  به حشرات و حیوانات

آلرژی به پنی‌سیلین

آلرژی به زهر (مانند نیش‌های پشه یا نیش زنبور)

درماتیت تماسی بر اثر آلرژی (ایجاد بثورات پوستی بر اثر دست زدن به یک ماده حساسیت‌زا)

Challenge test در تشخیص آلرژی غذایی مفید است. در این تست، فرد مواد غذایی آلرژی‌زا را برای چند هفته از رژیم غذایی خود حدف می‌کند و سپس توجه می‌کند که بعد از چند هفته و شروع مجدد آن مواد غذایی علائم وی دوباره آغاز می‌شود یا خیر.

در آزمایش خون پزشک به بررسی آنتی‌بادی‌هایی که در برابر ماده آلرژی‌زا در بدن فرد ساخته شده است می‌پردازد. آنتی‌بادی پروتئینی است که بدن برای مبارزه با مواد مضر تولید می‌کند. از آزمایش خون وقتی استفاده می‌شود که آزمایش پوست قابل استفاده نباشد یا غیر ممکن باشد.3
 

واکنش آلرژیک چگونه درمان می‌شود؟

اگر واکنش آلرژیک را تجربه کردید و علت را نمی‌دانید، می‌توانید برای تعیین علت به پزشک مراجعه کنید. اگر حساسیت شناخته شده‌ای دارید و علائم خفیف است، ممکن است نیازی به ویزیت پزشک نباشد.

در بیشتر موارد، آنتی هیستامین‌های بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین (بنادریل)، برای کنترل واکنش‌های حساسیتی خفیف موثر هستند.

در صورت تجربه واکنش شدید، باید فورا با اورژانس تماس گرفت. تنفس فرد را چک کرده، با اورژانس تماس بگیرید و در صورت لزوم CPR انجام دهید.

افرادی که حساسیت شناخته شده دارند اغلب داروهای اضطراری مانند دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین (EpiPen) به همراه دارند. اپی نفرین یک داروی نجات دهنده است زیرا مجاری تنفسی را باز کرده و فشار خون را افزایش می‌دهد. ممکن است فرد برای تجویز دارو به کمک شما نیاز داشته باشد. اگر فرد بیهوش است، باید:

 آن‌ها را صاف به پشت بخوابانید.

 پاهایش را بالا ببرید.

 بیمار را با پتو بپوشانید.1

پزشکان متخصص آلرژی درمان های طبیعی زیر را برای درمان واکنش آلرژیک توصیه می کند

تغییرات رژیم غذایی و استفاده از  رژیم کم چربی حاوی کربوهیدرات های پیچیده ، مانند لوبیا ، غلات سبوس دار و سبزیجات ممکن است واکنش های آلرژی را کاهش دهد.
 
فلاونوئیدها
این مواد شیمیایی گیاهی موجود در مرکبات و توت سیاه ممکن است به عنوان آنتی هیستامین طبیعی عمل کنند. اینها همچنین می توانند به عنوان مکمل مصرف شوند.
 
مکمل
روغن بذر کتان ، روی و ویتامین های A ، C و E برای بهبود علائم آلرژی پیشنهاد می شود.
 
طب سوزنی
درمان های طب سوزنی ممکن است به برخی از افراد کمک کند تا علایم بیماری او کاهش یابد.1
 

چگونه می‌توان از یک واکنش آلرژیک جلوگیری کرد؟

پس از شناسایی حساسیت خود می‌توانید:

از قرار گرفتن در معرض آلرژن خودداری کنید.

اگر در معرض آلرژن هستید، از مراقبت‌های پزشکی لازم اطلاع داشته و در صورت لزوم به کار بگیرید.

داروهای لازم برای درمان آنافیلاکسی را به همراه داشته باشید.

شما ممکن است قادر نباشید تا به طور کامل از واکنش‌های آلرژیک جلوگیری کنید؛ اما انجام این مراحل می‌تواند به شما در جلوگیری از واکنش‌های آلرژیک آینده کمک کند.3

پینوشتها
1.www.salamateaval.com
2.www.darmankade.com
3.www.drdr.ir